Fazla mesai ücreti ödenmeyen işçinin yasal hakları

Fazla mesai ücreti ödenmeyen işçinin yasal hakları. İşçi işveren arasındaki temel iş ilişkisinde işçinin temel borcu işgörme, işverenin temel borcu da ücret ödemedir. İşçinin asıl alacağı aylık ücretidir. Fazla mesai yaparak çalışan işçinin zamlı fazla mesai ücreti de işçinin ücreti kapsamındadır. İşçiler, aylık gelirlerini artırma amacıyla ya da işverenin üretim artırma, işin niteliği gereği ya da ülke yararı gibi amaçlarla ekstra çalışıp fazla mesai yapmaktadır.

Hemen belirtelim ki, işçi haftalık 45 saatin üzerinde çalışma yapmışsa normal çalışma saatine göre hesaplanacak saat ücretini % 50 zamlı olarak  alacaktır. 45 saat hesaplanırken işçinin yemek arası ve çay molaları hesaba dahil değildir. İşyerinde haftalık normal çalışmanın üstünde çalışma için fazla mesai ücreti ödenmektedir. Fakat işyerindeki normal çalışma 45 saatin üstünde ise işçinin yine fazla mesai alacağı hakkı vardır.

Haftalık 45 saat süresi nasıl hesaplanır ?

Örneğin hafta içi 5 gün  08:00-20:00 arası çalışılan işyerinde 1 saat yemek 30 dk çay molası olsun. İşçi günde net 10 sat 30 dk 5 günde toplamda 52,5 saat çalışmıştır. Yani işçi 45 saat yasal haftalık çalışma süresinin 7,5 saat üzerinde çalışmıştır. Bu işyerinde sadece saat 20:00’den sonraki çalışmalar için mesai verilirse işçinin aşağıda yazılı 2 hakkı da vardır. Haftalık 45 saati aşmasa dahi işçinin günlük 11 saati aşan çalışması fazla mesaidir. Denkleştirme dönemi varsa bu hariçtir. Yine işçi gece çalışması 7,5 saati aşarsa haftalık süre 45 saati aşamasa da yine işçinin fazla mesai alacağı doğar. İşçi bu hakkını ister % 50 zamlı ücret olarak isterse serbest zaman olarak kullanabilir. Yani 5 saat fazla mesai yapan işçi 7.5 saat çalışmayarak izin yapabilir. Tercih hakkı işçidedir. Kullandırma zamanını işveren belirler ve işçi 6 ay içinde bu hakkını kullanmalıdır. İşten ayrılan işçi fazla mesai ücretini işten haksız ayrılsa bile talep edebiliri  İşçinin yaptığı fazla mesai ücreti hiç ödenmezse ya da eksik ödenirse işçinin 2 hakkı vardır.

• İşçi 20 gün geçtiği halde halen fazla mesai ücretini alamamışsa, işyerine giderek iş yapmaktan kaçınma hakkına sahiptir.  İşçi Fazla mesai ücretini, 1 hafta çalışma süresinin bitiminde ya da varsa denkleştirme süresi sonunda işverenden maaş ödeme zamanında talep edebilir.  Bu halde iş sözleşmesi devam eder. İşveren bu nedenle iş yapmayan işçisini işten çıkaramaz. Aksi halde tazminat ödemek zorunda kalır. Fakat işçi çalışmadığı sürede aylık ücret de isteyemez. Zaten fazla mesai ücretini alamadığı için iş yapmayan işçi 2. defa mağdur olacaktır. Bu nedenle iş görme borcundan kaçınma hakkının uygulaması pek yoktur.

• Fazla mesai ücreti ödenmeyen işçinin yasal hakları kapsamında ikinci hakkı, iş akdini fesh hakkı/işi bırakma hakkıdır. işçinin avukatla ihtarname çekmesiFazla mesai, ücreti ödenmeyen veya eksik ödenen işçi, 20 günü beklemeden noterden göndereceği ihtarname ile işten ayrılıp 1 yılı aşan belirsiz süreli iş sözleşmesi varsa kıdem tazminatına hak kazanır. Ayrıca fazla mesai ücretini varsa ulusal bayram genel tatil ücretini hafta tatiline ait ücretini,yıllık izinlere ait ücretini,normal ödenmeyen aylık ücretlerini alabilecektir.

Yargıtay 7.Hukuk Dairesi 2014/16384 E. 2015/939 K. 09.02.2015 tarihli ilamında ‘Davacının gerek emeklilik ve gerekse ücretlerinin ödenmemesi nedeniyle başka bir işyerinde çalışmak için ayrılması ve hatta daha işten ayrılmadan önce çalışacağı yeri belirlemesi sonuca etkili değildir.

Herkes daha iyi yaşam ve iş standartlarında çalışmak ve işyerini belirlemek haklarına sahiptir. Fazla çalışma ücretinin ödenmemesi dahi tek başına haklı fesih sebebi olup, başka bir işyerinde çalışmaya başlaması ücretleri ödemeyen işvereni haklı ve işçiyi ise haksız kılacak nitelikte değildir. ‘diyerek fazla mesai ücreti ödenmeyen işçinin işi bırakmasına ve tazminat almasına yine başka işyerinde çalışmasına izin vermiştir. Her hak gibi işçinin bu hakkını kullanırken dürüst davranması gerekir. avukatla ihtarname nasıl çekilir9.3.2018

TEVRAT DURAN,İstanbul

Randevu almak için: 0553 254 81 34